مراد از ارصاد در علم بدیع ( محسنات معنویه ) چیست !؟

به ارصاد ، تسهیم هم میگویند.

ارصاد در لغت : 

آماده شدن ، نگهبان گماردن ، مراقبت کردن

ارصاد در اصطلاح :

این که پیش از فاصله در فقره یا پیش از قافیه در شعر ، چیزی ذکر گردد که بر آن فاصله یا قافیه دلالت کند هر گاه که ( رَوِیّ ) شناخته شود.

مراد از فِقْرَة : قسمتی از نثر است و آن قسمت به منزله بیت در شعر است که به آن قرینه هم میگویند.

مراد از رَوِیّ : قافیه یا پسوند کلمات آخر اشعار است که حرف اصلی آخر آنها یکی باشد و آن حرف را در اصطلاح « رَوِیّ » میگویند. مانند کلمات « دل ، گِل ، مایل ، حاصل ، مشکل » که آخرین حرف اصلی آن ها ( لام ) است.

وَلَقَدْ خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ وَمَا مَسَّنَا مِنْ لُغُوبٍ ﴿۳۸﴾

فَاصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ الْغُرُوبِ ﴿۳۹﴾

فاصله پیش از آیه ۳۹ ، کلمه « لُغُوب » است که رَوِیّ آن « باء » است‌. ما با شنیدن « قبل طلوع الشمس » در آیه ۳۹ وقتی « قبل » دوم را شنیدیم میفهمیم پس از آن باید « غُرُوب » باشد با توجه به کلمه « لُغُوب » در آیه پیش از آن.

https://eitaa.com/adabiatarab2